Τετάρτη 13 Μαΐου 2009

Ριψοκίνδυνη η αποστολή συντήρησης του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble

Η αποστολή του διαστημικού λεωφορείου Atlantis για την επισκευή του γερασμένου Hubble πραγματοποιείται σε μια κακόφημη τροχιακή γειτονιά με χιλιάδες διαστημικά σκουπίδια -ακόμα και ένα ρεβύθι θα μπορούσε να τρυπήσει το σκάφος αν το χτυπήσει με ταχύτητα 30.000 χλμ/ώρα.

Οι περισσότερες πτήσεις των διαστημικών λεωφορείων κινούνται στο ύψος του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού, περίπου 300 χλμ από την επιφάνεια της Γης. Το Hubble βρίσκεται σε τροχιά σε ύψος 563 χιλιομέτρων, όπου τα θραύσματα παλιών δορυφόρων και πυραύλων είναι πολύ περισσότερα.

«Το περιβάλλον γίνεται πολύ πιο επικίνδυνο όταν ανεβαίνουμε σε αυτό το ύψος» δήλωσε ο Μπράιαν Ο΄Κόνορ, αρμόδιος της NASA για θέματα ασφάλειας και πρώην κυβερνήτης διαστημικού λεωφορείου.

Ο κίνδυνος καταστροφικής πρόσκρουσης στη διάρκεια της αποστολής εκτιμάται στο 1 ανά 229, ενώ η αντίστοιχη αναλογία για τις συνήθεις αποστολές στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό είναι σημαντικά μικρότερη, 1 ανά 300.

Σε περίπτωση που το Atlantis αντιμετωπίσει σοβαρό πρόβλημα που εμποδίζει την επιστροφή του από το Διάστημα, τη διάσωση του πληρώματος θα αναλάβει το διαστημικό λεωφορείο Endeavour, το οποίο περιμένει έτοιμο σε εξέδρα εκτόξευσης κοντά στην εξέδρα του Atlantis.

Έπειτα από την τραγωδία του διαστημικού λεωφορείου Columbia το 2003, η NASA είχε αρχικά αποφασίσει να ακυρώσει την πέμπτη και τελευταία αποστολή συντήρησης του Hubble λόγω του κινδύνου πρόσκρουσης διαστημικών σκουπιδιών.

Η αποστολή τελικά έλαβε το πράσινο φως όταν οι μηχανικοί της NASA επινόησαν τρόπους για την επιδιόρθωση της θερμικής ασπίδας των διαστημικών λεωφορείων σε τροχιά. Επίσης τροποποίησαν την τροχιά του Atlantis ώστε να μειώσουν τον κίνδυνο πρόσκρουσης -το σκάφος κινείται σε ελλειπτική τροχιά και περιοδικά θα κατεβαίνει σε ύψος 217 χλμ, όπου ο κίνδυνος είναι μικρότερος.

Το βράδυ της Τετάρτης οι αστροναύτες του Atlantis προγραμματίζεται να συνδέσουν το Hubble στο ρομποτικό βραχίονα του σκάφους και να το μεταφέρουν στο χώρο φόρτωσης. Οι εργασίες συντήρησης θα πραγματοποιηθούν στη διάρκεια ακόμα τεσσάρων διαστημικών περιπάτων που θα ολοκληρωθούν την επόμενη εβδομάδα.

Νέφος σκουπιδιών

Η πολεμική αεροπορία των ΗΠΑ παρακολουθεί συνολικά 19.000 αντικείμενα που κινούνται σε τροχιά γύρω από τη Γη, τα περισσότερα σκουπίδια.

Οι πιο επικίνδυνες γειτονιές βρίσκονται σε ύψος 840 χλμ, όπου πραγματοποιήθηκε το 2007 η κινεζική δοκιμή καταστροφής ενός παλιού δορυφόρου, και σε ύψος 790 χλμ, όπου συγκρούστηκαν το Φεβρουάριο ένας αμερικανικός και ένας ρωσικός δορυφόρος.

Η διάλυση του κινεζικού δορυφόρου δημιούργησε τουλάχιστον 2.500 θραύσματα, ενώ η αναπάντεχη σύγκρουση δημιούργησε ένα νέφος τουλάχιστον 950 νέων διαστημικών σκουπιδιών.

Και όσο ψηλότερα κινείται ένα διαστημικό σκουπίδι, τόσο περισσότερο μπορεί να παραμείνει σε τροχιά.

Στο ύψος που κινείται ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός, ένα σκουπίδι 10 εκατοστών θα εξαφανιζόταν σε διάστημα λίγων μηνών χάρη στην αντίσταση της αραιής ατμόσφαιρας. Αντίθετα, στο ύψος των 790 χλμ, όπου δεν υπάρχει καθόλου αέρας, το ίδιο σκουπίδι θα παρέμενε σε τροχιά για περισσότερο από έναν αιώνα.

Newsroom ΔΟΛ

Κόλλησε στην αρειανή άμμο το ρομπότ Spirit της NASA

To Spirit, ένα από τα δύο πανομοιότυπα ρομπότ της NASA που εξερευνούν τον Αρη από το 2004, κόλλησε στο χαλαρό κόκκινο χώμα και βρίσκεται σε κρίσιμη κατάσταση, ανακοίνωσαν προβληματισμένοι οι υπεύθυνοι της αποστολής.

Το πρόβλημα είναι το σοβαρότερο που αντιμετωπίζει αυτή τη στιγμή ο ρομποτικός γεωλόγος, ο οποίος εδώ και καιρό πάσχει από «αρθριτικά» και παρουσίαζε αλλεπάλληλες «διαλείψεις».

«Το Spirit βρίσκεται σε πολύ δύσκολη κατάσταση» δήλωσε αργά τη Δευτέρα ο Τζον Κάλας, επικεφαλής της αποστολής στο Εργαστήριο Αεριώθησης (JPL) της NASA στην Καλιφόρνια.

Οι μηχανικοί της ομάδας σχεδιάζουν τώρα να χρησιμοποιήσουν ένα δοκιμαστικό ρομπότ εδώ στη Γη για να αναπαράγουν το πρόβλημα και να εξετάσουν πώς μπορούν να ξεκολλήσουν το Spirit από την άμμο.

Κύρια ανησυχία τους είναι ότι το σασί του Spirit θα αγγίξει τα βράχια πάνω στα οποία κινούνταν και θα επιδεινώσει έτσι το πρόβλημα.

Η μετάδοση εντολών προς το ρομπότ έχει σταματήσει και πιθανώς θα περάσουν εβδομάδες μέχρι να επιλυθεί το κώλυμα, αν αυτό καταστεί δυνατόν.

Σε καλύτερη κατάσταση βρίσκεται το πανομοιότυπο ρομπότ Opportunity, το οποίο εξερευνά την άλλη πλευρά στο βόρειο ημισφαίριο του Αρη απο την έναρξη της διπλής αποστολής το 2004.

Στο εξάτροχο Spirit λειτουργούν σήμερα μόνο οι πέντε τροχοί, αφού η μπροστινή δεξιά ρόδα σταμάτησε να δουλεύει πριν από τρία χρόνια.

Τον περασμένο μήνα το ρομπότ άρχισε ξαφνικά να χάνει δεδομένα από τη μνήμη του και έκανε επανεκκινήσεις στον υπολογιστή του για άγνωστο λόγο.

Τα συμπτώματα αργότερα υποχώρησαν, μέχρι στιγμής όμως παραμένουν ανεξήγητα.

Newsroom ΔΟΛ